Zakon o udruzenjima i fondacijama Republike Srpske
PostPosted:Fri Apr 19, 2019 1:05 pm
ZAKON O UDRUŽENJIMA I FONDACIJAMA REPUBLIKE SRPSKE
("Sl. glasnik RS", br. 52/2001 i 42/2005)
Glava I
OPŠTE ODREDBE
Član 1
Zakonom o udruženjima i fondacijama (u daljem tekstu: Zakon) uređuje se osnivanje, registracija, unutrašnja organizacija i prestanak rada udruženja i fondacija.
Član 2
Udruženje je u smislu ovog zakona, svaki oblik dobrovoljnog povezivanja više fizičkih ili pravnih lica radi unapređenja ili ostvarivanja nekog zajedničkog ili opšteg interesa ili cilja, u skladu sa Ustavom i zakonom, a čija osnovna svrha nije sticanje dobiti.
Fondacija je pravno lice koje nema svoje članstvo, koja se osniva radi upravljanja određenom imovinom u javnom ili zajedničkom interesu.
Udruženja i fondacije ostvaruju carinske, poreske i druge olakšice za svoj rad u skladu sa zakonom.
Član 3
Udruženja i fondacije samostalno određuju svoje ciljeve i delatnosti u skladu sa Ustavom i zakonom.
Statut i delovanje udruženja i fondacija ne mogu biti suprotni ustavnom poretku niti usmereni na njegovo nasilno podrivanje, raspirivanje nacionalne, rasne i verske mržnje i netrpeljivost ili diskriminacije zabranjene Ustavom i zakonom.
Ciljevi i delatnost udruženja i fondacija ne mogu uključivati . angažovanja u predizbornoj kampanji političkih stranaka i kandidata, prikupljanje sredstava za političke stranke i kandidate i finansiranje kandidata, odnosno političkih stranaka.
Član 4
Udruženja ili fondacije mogu obavljati delatnost kojom se stiče dobit (privrednu delatnost) jedino ako sticanje dobiti nije osnovni statutarni cilj udruženja ili fondacije.
Višak prihoda nad rashodima ostvaren obavljanjem privredne delatnosti mora se investirati u osnovne statutarne aktivnosti udruženja ili fondacije. Nije dozvoljena direktna niti indirektna raspodela viška prihoda nad rashodima iz privredne delatnosti osnivačima, članovima udruženja, članovima upravljačkih organa, odgovornim licima, radnicima, donatorima ili trećim licima.
Ograničenje iz prethodnog stava se ne odnosi na primerene nadoknade niti na pokriće troškova u vezi sa ostvarivanjem ciljeva aktivnosti utvrđenih statutom udruženja ili fondacije.
Udruženja ili fondacije mogu obavljati privredne delatnosti koje su neposredno povezane sa ostvarivanjem njihovih osnovnih statutarnih ciljeva i aktivnosti (srodne privredne delatnosti) bez obaveze formiranja posebnog pravnog lica.
Udruženja ili fondacije obavljaju privredne delatnosti koje nisu neposredno povezane sa ostvarivanjem njihovih osnovnih statutarnih ciljeva i aktivnosti (nesrodne privredne aktivnosti) preko posebno osnovanog pravnog lica.
Ni jedna odredba iz ovog člana neće ograničiti imovinu udruženja i fondacije iz člana 35. ovog zakona.
Član 5
Udruženja i fondacije podnose godišnji izveštaj o radu i finansijski izveštaj u skladu sa zakonom, drugim propisima i statutom.
Član 6
Udruženja i fondacije imaju svoj naziv i sedište.
Udruženja i fondacije u obavljanju svoje delatnosti moraju upotrebljavati svoj naziv.
Naziv udruženja i fondacije čije je sedište u Republici, Srpskoj je na službenom jeziku Republike Srpske.
Udruženja i fondacije mogu imati svoj znak.
Naziv i znak udruženja i fondacija mora se jasno razlikovati od naziva i znaka drugih udruženja i fondacija.
Naziv udruženja ili fondacija može se, ako je to predviđeno statutom, upisati u registar na jednom ili više stranih jezika, s tim što naziv na službenom jeziku mora biti upisan na prvom mestu.
Izuzetno od odredbi st. 3. i 6. ovog člana, naziv udruženja i fondacija može sa d ržavati pojedine strane reči ako one čine ime međunarodne organizacije čije je udruženje ili fondacija članica, ako su te reči uobičajene na službenom jeziku, ako za njih nema odgovarajuće reči u nekom službenom jeziku, ili ako se radi o rečima na mrtvom jeziku.
Uz svoj puni naziv, udruženje ili fondacija može koristiti i skraćeni naziv.
U slučaju da dva ili više udruženja ili fondacija podnesu zahtev za upis pod istim nazivom, odobriće se onaj zahtev koji je ranije podnesen. Na udruženje ili fondaciju koje je kasnije podnelo zahtev za upis pod istim nazivom shodno se primenjuju odredbe člana 29. st. 1. i 2. ovog zakona.
Kada je takav upis već izvršen, organ nadležan za registraciju će doneti rešenje kojim će kasnije upisanom udruženju ili fondaciji, da u roku od 30 dana izvrši izmenu svog naziva. Ako ne postupi po rešenju, protiv tog udruženja, odnosno fondacije, pokrenuće se postupak brisanja iz registra u skladu sa zakonom.
Član 7
Ukoliko aktivnost udruženja ili fondacije nije u suprotnosti sa ovim zakonom, udruženje ili fondacija sa sedištem na području Federacije Bosne i Hercegovine slobodno deluje na području Republike Srpske, bez daljih administrativnih uslovljavanja.
Član 8
Udruženju ili fondaciji se može zakonom povjeriti da u okviru svoje djelatnosti vrši javna ovlašćenja.
Udruženje, odnosno fondacija je obavezna obezbijediti zakonito i nesmetano sprovođenje javnih ovlašćenja.
Član 8a
Udruženje može steći status udruženja od javnog interesa ako njegovo djelovanje prevazilazi interese njegovih članova i ako je namijenjeno interesu javnosti, odnosno nekim njenim segmentima, u sljedećim oblastima: zdravstvo, nauka, socijalna zaštita, zaštita okoline, civilno društvo, ratni veterani, ljudska prava, prava manjina, pomoć siromašnim i socijalno ugroženim, pomoć invalidima, djeci i starijim licima, tolerancija, kultura, amaterski sportovi, vjerske slobode, pomoć žrtvama elementarnih nepogoda, udruženja potrošača i drugim oblastima od javnog interesa.
Smatra se da udruženje djeluje u dobrotvorne svrhe ako je osnovano s prvenstvenim ciljem da pomaže licima i grupama kojima je pomoć potrebna.
Status udruženja od javnog interesa utvrđuje Vlada Republike Srpske na prijedlog Ministarstva uprave i lokalne samouprave (u daljem tekstu: Ministarstvo), uz prethodno mišljenje nadležnog ministarstva, po osnovu: 1) istorijskog; 2) kulturološkog; 3) multietničkog; 4) teritorijalnog prinicipa i 5) socijalnog - humanitarnog principa.
Postupak za dodjelu i prestanak statusa udruženja od javnog interesa, pomoć u finansiranju udruženja od javnog interesa uređuje Vlada uredbom.
Glava II
UDRUŽENjA
1. Osnivanje udruženja
Član 9
Udruženje mogu osnovati najmanje tri fizička ili pravna lica.
Udruženje nastaje donošenjem osnivačkog akta.
Nakon osnivanja, udruženje može steći svojstvo pravnog lica upisom u registar (načelo dobrovoljnog upisa).
Član 10
Osnivačka skupština udruženja donosi osnivački akt, statut udruženja i imenuje organe upravljanja.
Član 11
Osnivački akt udruženja sadrži:
- imena i prezimena i adrese, odnosno naziv i sedište osnivača;
- naziv, sedište i adresu udruženja;
- osnovne ciljeve osnivanja udruženja;
- ime i prezime lica koje je ovlašćeno da obavi poslove upisa u registar udruženja;
- potpise osnivača i jedinstveni matični broj građana, ukoliko su osnivači državljani Republike Srpske, odnosno Bosne i Hercegovine.
Član 12
Statut udruženja sadrži odredbe kojima se uređuju:
- naziv i sedište udruženja;
- ciljevi i delatnost udruženja;
- postupak prijema i isključenja članova;
- prava i obaveze članova udruženja;
- organi udruženja, način njihovog izbora i opoziva, ovlašćenja, kvorum i pravila glasanja, uključujući i specifična pitanja o kojima se odlučuje kvalifikovanom većinom, trajanje njihovog mandata, postupak za sazivanje skupštine;
- način podnošenja finansijskog izveštaja i izveštaja o radu;
- pravila koja se primenjuju za sticanje i raspolaganje sredstvima udruženja; organ ovlašćen za nadzor nad korišćenjem ovih sredstava;
- postupak za izmenu i dopunu statuta; ovlašćenje i način donošenja drugih opštih akata;
- oblik i sadržaj pečata udruženja;
- zastupanje;
- uslovi i postupak za spajanje, razdvajanje, transformaciju ili prestanak udruženja;
- postupak raspodele preostale imovine u slučaju prestanka rada udruženja.
Statut može sadržavati i druge odredbe koje nisu u suprotnosti sa ovim zakonom.
Član 13
U određenoj oblasti iz člana 2. ovog zakona može se utvrditi status udruženja od javnog interesa za jedno udruženje, uz primjenu kriterijuma iz člana 2. i prema osnovnom sadržaju programa rada.
Registrovano udruženje od javnog interesa može se pripojiti, razdvojiti ili transformisati samo u drugo udruženje od javnog interesa.
Udruženje se može pripojiti, razdvojiti ili transformisati u drugo udruženje ili fondaciju.
Udruženje može osnivati podružnice, kancelarije, klubove i druge organizaciono-pravne oblike, u saglasnosti sa statutom.
2. Članstvo
Član 14
Član udruženje može biti svako fizičko ili pravno lice koje dobrovoljno pristupi udruženju na način propisan statutom.
Maloletna lica mogu biti članovi udruženja i učestvovati kao članovi u radu udruženja na način propisan statutom.
Članstvo u udruženjima koja u okviru svoje djelatnosti vrše javna ovlašćenja dokazuje se članskom legitimacijom.
3. Organi udruženja
Član 15
Skupština je obavezni organ udruženja.
Ako statutom nije drugačije uređeno, skupštinu čine svi članovi udruženja, sa jednakim pravom glasa.
Statutom udruženja mogu se predvideti i drugi organi.
Ukoliko statutom nije predviđeno obrazovanje upravnog odbora ili drugog organa upravljanja, skupština će imenovati jedno ili više lica koje će zastupati udruženje u pravnom prometu.
Član 16
Skupština udruženja:
- donosi statut, njegove izmene i dopune i druge akte određene statutom;
- daje saglasnost na pravne radnje preduzete u ime udruženja pre njegovog upisa u registar;
- odlučuje o pripajanju, razdvajanju, transformaciji, prestanku i drugim statusnim promenama udruženja;
- bira i razrešava dužnosti članove upravnog odbora ili lice ovlašćeno za zastupanje;
- pregleda i potvrđuje finansijski izveštaj o radu pripremljen od strane upravnog odbora ili ovlašćenog lica;
- odlučuje o drugim pitanjima koja nisu u nadležnosti drugog organa.
Član 17
Upravni odbor ili lice ovlašćeno za zastupanje:
- priprema sednice skupštine;
- priprema i predlaže izmene statuta i drugih akata koje donosi skupština;
- sprovodi politiku, zaključke i druge odluke donesene od strane skupštine;
- upravlja imovinom udruženja;
- podnosi finansijski izveštaj i izveštaj o radu udruženja;
- vrši druge poslove određene statutom.
Glava III
FONDACIJE
1. Osnivanje fondacija
Član 18
Fondacija može biti osnovana od strane jednog ili više fizičkih ili pravnih lica (u daljem tekstu: osnivač).
Fondacija može biti osnovana ugovorom, testamentom ili drugim pravno valjanim aktom.
Ukoliko statutom nije drugačije uređeno, smatraće se da je fondacija osnovana na neodređeno vreme.
Osnivač ili lice ovlašćeno od strane osnivača donosi osnivački akt i statut fondacije.
Član 19
Osnivački akt fondacije sadrži:
- ime, prezime i adresu, odnosno naziv i sedište osnivača;
- naziv, sedište i adresu fondacije;
- osnovne ciljeve za koje je fondacija osnovana;
- novčana sredstva ili druge vidove imovine koju osnivač ulaže:
- ime lica koje je ovlašćeno za obavljanje poslova registracije fondacije;
- potpis osnivača i jedinstveni matični broj građana, ukoliko su osnivači državljani Republike Srpske, odnosno Bosne i Hercegovine.
Član 20
Statut fondacije sadrži odredbe kojima se uređuje:
- naziv i sedište fondacije;
- ciljevi i delatnost fondacije;
- organi fondacije; način njihovog izbora i opoziva; nadležnost, kvorum i pravila glasanja, uključujući specifična pitanja o kojima se odlučuje kvalifikovanom većinom;
- način po donošenja finansijskog izveštaja i izveštaja oradu;
- pravila korišćenja sredstava fondacije;
- moguće korisnike sredstava fondacije;
- postupak za izmenu i dopunu statuta;
- ovlašćenja i način donošenja drugih opštih akata;
- uslove i postupak pripajanja, podele ili prestanka fondacije;
- postupak raspodele preostale imovine fondacije u slučaju prestanka;
- zastupanje fondacije;
- oblik i sadržaj pečata fondacije.
Statut može sadržavati i druge odredbe koje nisu u suprotnosti sa zakonom.
Član 21
Fondacija se može pripojiti, razdvojiti ili transformisati u drugu fondaciju.
Fondacija može osnivati kancelarije, predstavništva i druge organizaciono-pravne oblike, u skladu sa statutom.
2. Organi fondacije
Član 22
Organ upravljanja fondacijom je upravni odbor.
Osnivač ili osoba ovlašćena od strane osnivača imenuje upravni odbor.
Statutom se mogu propisati i drugi organi fondacije.
Član 23
Upravni odbor:
- odgovara za ostvarivanje ciljeva fondacije utvrđenih statutom;
- daje saglasnost na pravne radnje preduzete u ime fondacije pre njenog upisa u registar;
- upravlja imovinom fondacije;
- vrši izmene i dopune statuta i drugih akata, ukoliko nije drugačije uređeno statutom;
- imenuje osobu ovlašćenu za zastupanje i predstavljanje fondacije;
- odlučuje o pripajanju, razdvajanju, transformaciji i prestanku rada fondacije:
- priprema finansijske i druge izveštaje i vrši druge poslove u skladu sa zakonom i statutom;
- vrši druge poslove u skladu sa zakonom i statutom.
Član 24
Upravni odbor čine najmanje tri člana. Član upravnog odbora može biti fizičko lice ili pravno lice preko zastupnika.
Članovi upravnog odbora ne mogu biti:
- lica zaposlena u fondaciji,
- članovi drugih organa fondacije,
- lica koja vrše nadzor nad radom fondacije.
Glava IV
REGISTRACIJA UDRUŽENjA I FONDACIJA
Član 25
Udruženje ili fondacija se upisuje u registar udruženja ili registar fondacije koga vodi osnovni sud u sedištu okružnog suda na čijem području udruženje ili fondacija ima svoje sedište.
Postupak za registraciju i prestanak rada udruženja i fondacija vodi se po odredbama vanparničnog postupka.
Registar je otvoren za javnost za vreme radnog vremena. Svako lice može lično ili putem pošte, zatražiti kopiju bilo kojeg upisa u registar ili bilo kojeg dokumenta iz spisa registrovane organizacije.
Izuzetno od odredbi prethodnog stava, ovlašćeni predstavnik udruženja ili fondacije može zahtevati od suda nadležnog za registraciju (u daljem tekstu: sud) da određeni podaci koji su upisani u registar ne budu dostupni javnosti, ukoliko bi se time mogao ugroziti lični integritet osnivača ili članova udruženja ili fondacije. O ovom zahtevu sud odlučuje posebnim rešenjem, koje se dostavlja Ministarstvu uprave i lokalne samouprave u roku od osam dana od dana njegove pravosnažnosti.
Član 26
Uz prijavu za upis u registar udruženja, odnosno fondacija, prilaže se:
- osnivački akt;
- statut udruženja ili fondacije;
- spisak članova organa upravljanja i imena lica ovlašćenih za zastupanje udruženja ili fondacije.
Član 27
Sud je dužan da u roku od 30 dana od dana podnošenja zahteva za upis donese rešenje o upisu u registar.
Ako sud ne donese rešenje u roku iz stava 1. ovog člana, smatraće se da je registracija izvršena prvog Narednog dana po isteku tog roka.
Sud je dužan izdati rešenje kojim konstatuje činjenicu iz prethodnog stava u daljem roku od osam dana.
Član 28
Rešenje o upisu u registar udruženja, odnosno fondacije, sadrži:
- datum upisa;
- registarski broj pod kojim je izvršen upis;
- naziv i sedište udruženja ili fondacije;
- ciljeve i delatnost udruženja ili fondacije;
- imena lica ovlašćenih za zastupanje i predstavljanje.
Član 29
Ako sud utvrdi da u statutu udruženja ili fondacije nisu ispunjeni uslovi iz člana 12., odnosno 20. Zakona, ili da uz zahtev za upis u registar nije priloženo sve što je predviđeno članom 26. Zakona, pozvaće podnosioca zahteva i odrediti rok za usklađivanje koji ne može biti kraći od 30 dana.
Ako podnosilac zahteva ne otkloni utvrđene nedostatke u predviđenom roku, sud će rešenjem odbaciti zahtev za upis u registar.
Ako sud utvrdi da su statutarni ciljevi i delatnost udruženja ili fondacije u suprotnosti sa odredbama člana 3. st. 2. i 3., člana 4. stav 1. Zakona, rešenjem će odbiti zahtev za upis u registar.
Član 30
Protiv rešenja o odbacivanju, odnosno Odbijanju zahteva za upis u registar osnivači mogu izjaviti žalbu nadležnom drugostepenom sudu u roku od 15 dana.
Član 31
Udruženja i fondacije dužni su sudu podneti prijavu o svakoj promeni činjenica koje se upisuju u registar, u roku od 30 dana od dana izvršene promene.
Član 32
Odluka o upisu u registar i o prestanku udruženja ili fondacije objavljuje se u "Službenom glasniku Republike Srpske".
Troškove objavljivanja snosi udruženje ili fondacija.
Član 33
Jedinstveni registar udruženja i fondacija vodi Ministarstvo uprave i lokalne samouprave Republike Srpske. Ministarstvo uprave i lokalne samouprave vodi i jedinstveni registar stranih i međunarodnih nevladinih organizacija koje su registrovale svoja predstavništva na teritoriji Republike Srpske.
Sud kod koga je izvršena registracija udruženja ili fondacije dužan je o tome obavestiti i organ koji vodi jedinstveni registar u roku od osam dana po izvršenoj registraciji, ili o izmenjenoj registraciji.
Ministarstvo je dužno u roku od 30 dana od dana prijema rješenja od suda o izvršenoj registraciji udruženja pismeno obavijestiti udruženje o upisu u registar iz stava 1. ovog člana.
Jedinstveni registar je otvoren za javnost za vreme radnog vremena. Svako lice može lično ili putem pošte, zatražiti kopiju bilo kojeg upisa u registar ili bilo kojeg dokumenta iz spisa predmeta registrovane organizacije, osim u slučaju utvrđenom u članu 25. stav 4. Zakona.
Glava V
UPIS U REGISTAR STRANE I MEĐUNARODNE NEVLADINE ORGANIZACIJE
Član 34
Odredbe Zakona o registraciji udruženja i fondacije primenjuju se na registraciju kancelarije, predstavništva ili drugog organizacionog oblika stranog ili međunarodnog udruženja ili fondacije, ili druge međunarodne nevladine organizacije, ukoliko samim zakonom nije drugačije propisano (u daljem tekstu: strana nevladina organizacija).
Uz zahtev za upis u registar, nadležnom sudu se prilaže:
- rešenje o upisu strane nevladine organizacije u registar u domicilnoj zemlji;
- odluka o otvaranju kancelarije, predstavništva ili drugog organizacionog oblika u Republici Srpskoj;
- ime i adresa lica ovlašćenog za zastupanje nevladine organizacije u Republici Srpskoj; kopija isprave o identitetu osobe ovlašćene za zastupanje;
- sedište i adresa kancelarije u Republici Srpskoj. Ako prema zakonu domicilne zemlje strane nevladine organizacije nije propisan upis udruženja u registar, umesto rešenja o registraciji, u domicilnoj zemlji, uz zahtev za upis se podnosi druga pismena isprava, overena od suda ili drugog nadležnog organa, kojom se dokazuje da organizacija ima status pravnog lica u domicilnoj zemlji.
Ukoliko rešenje o upisu u registar u domicilnoj zemlji ne sadrži podatke o statutarnim ciljevima i delatnosti udruženja, uz zahtev za upis u registar podnosi se i statut ili neki drugi unutrašnji akt iz kojeg su vidljivi ciljevi strane nevladine organizacije.
Glava VI
IMOVINA UDRUŽENjA I FONDACIJA
Član 35
Imovinu udruženja ili fondacija čine dobrovoljni prilozi i pokloni koji imaju novčanu vrednost, finansijska sredstva iz budžetskih dotacija i poreza, subvencije i ugovori sa fizičkim i pravnim licima, prihod od kamata, dividendi, dobiti od, kapitala, zakupnina, honorara i sličnih izvora pasivnog prihoda, prihod stečen putem ostvarivanja ciljeva i aktivnosti udruženja ili fondacije; članarina, kada je u pitanju udruženje, i ostali prihodi ostvareni zakonitim korišćenjem imovine i sredstava organizacije.
Udruženje i fondacija raspolaže svojom imovinom u skladu sa statutom i zakonom.
Član 36
Nadzor nad zakonitošću i namenskim korišćenjem i raspolaganjem sredstvima udruženja i fondacije vrši organ udruženja, odnosno fondacije, određen statutom i ovim zakonom, kao i nadležni republički organ.
Član 37
Udruženje i fondacija je dužna voditi poslovne knjige i sastavljati finansijske izveštaje u skladu sa zakonom.
Član 38
Organi udruženja i fondacije su dužni da upravljaju imovinom udruženja i fondacije sa pažnjom dobrog domaćina. Ukoliko udruženje ili fondacija obavlja privrednu delatnost u skladu sa odredbama ovog zakona, članovi upravnog odbora raspolažu imovinom koja se koristi za obavljanje privredne delatnosti s pažnjom dobrog privrednika.
Član organa udruženja ili fondacije ne može glasati u stvarima u kojima njegovi imovinski interesi, interesi njegovog bračnog druga ili srodnika do trećeg stepena, mogu biti u suprotnosti sa imovinskim interesima udruženja ili fondacije.
Pravni poslovi iz prethodnog stava zaključuju se po tržišnoj vrednosti, ili pod uslovima koji su najpovoljniji po udruženje ili fondaciju.
Glava VII
BRISANjE IZ REGISTRA
Član 39
Udruženje ili fondacija briše se iz registra na osnovu konačnog rešenja o prestanku rada udruženja, odnosno fondacije na osnovu pravosnažne presude o zabrani rada udruženja ili fondacije.
Član 40
Udruženje ili fondacija prestaje sa radom:
- ako nadležni organ udruženja, odnosno fondacije donese odluku o prestanku rada ili odluku o pripajanju, razdvajanju ili transformaciji udruženja, odnosno fondacije;
- ako su ispunjeni uslovi iz člana 6. poslednji stav ovog zakona, ili ako se utvrdi da je udruženje ili fondacija prestala delovati.
Smatra se da je udruženje ili fondacija prestala delovati:
- ako je proteklo dvostruko više vremena od vremena utvrđenog statutom za održavanje skupštine udruženja, odnosno upravnog odbora fondacije, a skupština, odnosno upravni odbor nije održan;
- ako se broj članova udruženja smanji ispod broja određenog ovim zakonom za osnivanje udruženja, a skupština udruženja u roku od tri meseca od dana nastupanja ove okolnosti ne donese odluku o prijemu novih članova.
Nezavisno od odredbi stava 2. alineja 2. udruženje neće prestati ako prijem novih članova nije moguć zbog objektivnih okolnosti koje su prouzrokovane prirodom statutarnih ciljeva i delatnosti udruženja.
Kada sud utvrdi činjenice iz stava 1. ovog člana, donosi rešenje o prestanku rada udruženja, odnosno fondacije.
Član 41
Udruženju, odnosno fondaciji zabraniće se rad:
- ako deluje suprotno odredbama člana 3. stav 2. ovog zakona;
- ako nakon izrečene prekršajne kazne saglasno članu 47. stav 1. tač. 1. i 4. ovog zakona nastavi da obavlja delatnost zbog koje je izrečena prekršajna kazna.
U slučajevima iz prethodnog stava, postupak sprovodi registarski sud shodnom primenom odredaba Zakona o krivičnom postupku.
Član 42
Preostala imovina udruženja ili fondacije koja se briše iz registra raspodeljuje se shodno odluci nadležnog organa udruženja ili fondacije, u skladu sa odredbama statuta.
Izuzetno od prethodnog stava, imovina udruženja ili fondacije koje je uživalo poreske, carinske i druge povlastice, ili koje je primilo budžetske dotacije od građana ili pravnih lica u ukupnom iznosu većem od 10.000 KM u prethodnoj ili tekućoj kalendarskoj godini, dodeljuje se drugom udruženju ili fondaciji registrovanom u Republici Srpskoj koja obavlja istu ili statutarnu delatnost, u skladu sa odredbama statuta.
Ukoliko nadležni organ udruženja ili fondacije ne donese odluku o raspodeli imovine do dana brisanja iz registra, sud će doneti odluku o raspodeli preostale imovine drugoj fondaciji ili udruženju, u skladu sa odredbama ovog člana.
Glava VIII
NADZOR NAD ZAKONITOŠĆU RADA UDRUŽENjA I FONDACIJA
Član 43
Nadzor nad zakonitošću rada udruženja i fondacija vrši nadležni organ uprave Republike Srpske u čije područje spada praćenje stanja u oblasti na koju se odnosi delatnost udruženja ili fondacije.
Član 44
U vršenju upravnog nadzora nad obavljanjem poverenih javnih ovlašćenja, organi koji vrše nadzor iz člana 43. ovog zakona, imaju pravo i dužnost naročito da:
- rešavaju po žalbi protiv donesenih upravnih akata u vršenju Poverenih javnih ovlašćenja;
- vrše druga prava koja po zakonu ima drugostepeni organ u upravnom postupku;
- daje stručna uputstva i objašnjenja za primenu zakona, drugih propisa i opštih akata koji se odnose na vršenje poverenih javnih ovlašćenja.
Član 45
Udruženje ili fondacija koja vrši javna ovlašćenja dužna je organu uprave koji vrši nadzor nad njihovim radom da najmanje jedanput godišnje podnese izveštaj o vršenju poverenih javnih ovlašćenja.
Član 46
Ako udruženje ili fondacija koja vrši javna ovlašćenja ne vrši poverene poslove saglasno svojim dužnostima, nadležni organ uprave koji vrši nadzor dužan je pismeno upozoriti organ upravljanja udruženja ili fondacije i predložiti mere za uklanjanje uočenih nedostataka, kao i preduzeti druge mere u okviru svojih prava i dužnosti.
Glava IX
KAZNENE ODREDBE
Član 47
Kaznom od 300 KM do 3.000 KM kazniće se zbog prekršaja udruženje ili fondacija koja:
1. obavlja delatnosti koje nisu saglasne ciljevima udruženja ili fondacije (član 3. stav 3., član 4. stav 1., čl. 11. i 21.);
2. u upravnom prometu ne upotrebljava naziv pod kojim je upisan u registar (član 6. stav 2.);
3. sudu ne prijavi promene podataka koji se upisuju u registar u roku od 30 dana od dana nastupanja ove promene (član 31.);
4. ako ne upotrebi višak prihoda nad rashodima ostvarenog obavljanjem privredne delatnosti na način predviđen zakonom i statutom (član 4. stav 2.).
Kaznom od 100 KM do 1.000 KM za prekršaje iz prethodnog stava ovog člana kazniće se odgovorno lice udruženja ili fondacije.
Glava X
PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Član 48
Udruženja ili fondacije koje su registrovane pre stupanja na snagu ovog zakona imaju obavezu uskladiti svoja unutrašnja akta sa odredbama ovog zakona u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Prilikom usklađivanja akta iz prethodnog stava, udruženja i fondacije se oslobađaju od obaveze plaćanja sudske takse.
Član 49
Postupci za registraciju u kojima do dana stupanja na snagu ovog zakona nije doneseno prvostepeno rešenje dovršiće se u skladu sa odredbama ovog zakona.
Član 50
Ministar uprave i lokalne samouprave doneće pravilnik za vođenje registarskih knjiga udruženja i fondacija, s pratećim obrascima, u roku od dva meseca od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Član 51
Odredbe ovog zakona primenjuju se na udruženja i fondacije koje se upisuju u registar udruženja i registar fondacija.
Odredbe ovog zakona se shodno primenjuju na saveze i druge oblike povezivanja udruženja i fondacija.
Odredbe ovog zakona primenjuju se i Na udruženja i fondacije čiji je pravni status uređen posebnim zakonom, osim ukoliko bi to bilo u suprotnosti sa odredbama posebnog zakona.
Član 52
Danom stupanja na snagu Ovog zakona prestaje da važi Zakon o udruženjima građana ("Službeni list SR BiH", br. 5/90 i 21/90) i Zakona o zadužbinama, fondacijama i fondovima ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 14/94).
Član 53
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srpske".
Samostalni članovi Zakona o izmjenama i dopunama
Zakona o udruženjima i fondacijama Republike Srpske
("Sl. glasnik RS", br. 42/2005)
Član 6
Udruženje ili fondacija koji su registrovani prije stupanja na snagu ovog zakona imaju obavezu uskladiti registraciju i način rada s odredbama ovog zakona.
Član 7
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srpske".
("Sl. glasnik RS", br. 52/2001 i 42/2005)
Glava I
OPŠTE ODREDBE
Član 1
Zakonom o udruženjima i fondacijama (u daljem tekstu: Zakon) uređuje se osnivanje, registracija, unutrašnja organizacija i prestanak rada udruženja i fondacija.
Član 2
Udruženje je u smislu ovog zakona, svaki oblik dobrovoljnog povezivanja više fizičkih ili pravnih lica radi unapređenja ili ostvarivanja nekog zajedničkog ili opšteg interesa ili cilja, u skladu sa Ustavom i zakonom, a čija osnovna svrha nije sticanje dobiti.
Fondacija je pravno lice koje nema svoje članstvo, koja se osniva radi upravljanja određenom imovinom u javnom ili zajedničkom interesu.
Udruženja i fondacije ostvaruju carinske, poreske i druge olakšice za svoj rad u skladu sa zakonom.
Član 3
Udruženja i fondacije samostalno određuju svoje ciljeve i delatnosti u skladu sa Ustavom i zakonom.
Statut i delovanje udruženja i fondacija ne mogu biti suprotni ustavnom poretku niti usmereni na njegovo nasilno podrivanje, raspirivanje nacionalne, rasne i verske mržnje i netrpeljivost ili diskriminacije zabranjene Ustavom i zakonom.
Ciljevi i delatnost udruženja i fondacija ne mogu uključivati . angažovanja u predizbornoj kampanji političkih stranaka i kandidata, prikupljanje sredstava za političke stranke i kandidate i finansiranje kandidata, odnosno političkih stranaka.
Član 4
Udruženja ili fondacije mogu obavljati delatnost kojom se stiče dobit (privrednu delatnost) jedino ako sticanje dobiti nije osnovni statutarni cilj udruženja ili fondacije.
Višak prihoda nad rashodima ostvaren obavljanjem privredne delatnosti mora se investirati u osnovne statutarne aktivnosti udruženja ili fondacije. Nije dozvoljena direktna niti indirektna raspodela viška prihoda nad rashodima iz privredne delatnosti osnivačima, članovima udruženja, članovima upravljačkih organa, odgovornim licima, radnicima, donatorima ili trećim licima.
Ograničenje iz prethodnog stava se ne odnosi na primerene nadoknade niti na pokriće troškova u vezi sa ostvarivanjem ciljeva aktivnosti utvrđenih statutom udruženja ili fondacije.
Udruženja ili fondacije mogu obavljati privredne delatnosti koje su neposredno povezane sa ostvarivanjem njihovih osnovnih statutarnih ciljeva i aktivnosti (srodne privredne delatnosti) bez obaveze formiranja posebnog pravnog lica.
Udruženja ili fondacije obavljaju privredne delatnosti koje nisu neposredno povezane sa ostvarivanjem njihovih osnovnih statutarnih ciljeva i aktivnosti (nesrodne privredne aktivnosti) preko posebno osnovanog pravnog lica.
Ni jedna odredba iz ovog člana neće ograničiti imovinu udruženja i fondacije iz člana 35. ovog zakona.
Član 5
Udruženja i fondacije podnose godišnji izveštaj o radu i finansijski izveštaj u skladu sa zakonom, drugim propisima i statutom.
Član 6
Udruženja i fondacije imaju svoj naziv i sedište.
Udruženja i fondacije u obavljanju svoje delatnosti moraju upotrebljavati svoj naziv.
Naziv udruženja i fondacije čije je sedište u Republici, Srpskoj je na službenom jeziku Republike Srpske.
Udruženja i fondacije mogu imati svoj znak.
Naziv i znak udruženja i fondacija mora se jasno razlikovati od naziva i znaka drugih udruženja i fondacija.
Naziv udruženja ili fondacija može se, ako je to predviđeno statutom, upisati u registar na jednom ili više stranih jezika, s tim što naziv na službenom jeziku mora biti upisan na prvom mestu.
Izuzetno od odredbi st. 3. i 6. ovog člana, naziv udruženja i fondacija može sa d ržavati pojedine strane reči ako one čine ime međunarodne organizacije čije je udruženje ili fondacija članica, ako su te reči uobičajene na službenom jeziku, ako za njih nema odgovarajuće reči u nekom službenom jeziku, ili ako se radi o rečima na mrtvom jeziku.
Uz svoj puni naziv, udruženje ili fondacija može koristiti i skraćeni naziv.
U slučaju da dva ili više udruženja ili fondacija podnesu zahtev za upis pod istim nazivom, odobriće se onaj zahtev koji je ranije podnesen. Na udruženje ili fondaciju koje je kasnije podnelo zahtev za upis pod istim nazivom shodno se primenjuju odredbe člana 29. st. 1. i 2. ovog zakona.
Kada je takav upis već izvršen, organ nadležan za registraciju će doneti rešenje kojim će kasnije upisanom udruženju ili fondaciji, da u roku od 30 dana izvrši izmenu svog naziva. Ako ne postupi po rešenju, protiv tog udruženja, odnosno fondacije, pokrenuće se postupak brisanja iz registra u skladu sa zakonom.
Član 7
Ukoliko aktivnost udruženja ili fondacije nije u suprotnosti sa ovim zakonom, udruženje ili fondacija sa sedištem na području Federacije Bosne i Hercegovine slobodno deluje na području Republike Srpske, bez daljih administrativnih uslovljavanja.
Član 8
Udruženju ili fondaciji se može zakonom povjeriti da u okviru svoje djelatnosti vrši javna ovlašćenja.
Udruženje, odnosno fondacija je obavezna obezbijediti zakonito i nesmetano sprovođenje javnih ovlašćenja.
Član 8a
Udruženje može steći status udruženja od javnog interesa ako njegovo djelovanje prevazilazi interese njegovih članova i ako je namijenjeno interesu javnosti, odnosno nekim njenim segmentima, u sljedećim oblastima: zdravstvo, nauka, socijalna zaštita, zaštita okoline, civilno društvo, ratni veterani, ljudska prava, prava manjina, pomoć siromašnim i socijalno ugroženim, pomoć invalidima, djeci i starijim licima, tolerancija, kultura, amaterski sportovi, vjerske slobode, pomoć žrtvama elementarnih nepogoda, udruženja potrošača i drugim oblastima od javnog interesa.
Smatra se da udruženje djeluje u dobrotvorne svrhe ako je osnovano s prvenstvenim ciljem da pomaže licima i grupama kojima je pomoć potrebna.
Status udruženja od javnog interesa utvrđuje Vlada Republike Srpske na prijedlog Ministarstva uprave i lokalne samouprave (u daljem tekstu: Ministarstvo), uz prethodno mišljenje nadležnog ministarstva, po osnovu: 1) istorijskog; 2) kulturološkog; 3) multietničkog; 4) teritorijalnog prinicipa i 5) socijalnog - humanitarnog principa.
Postupak za dodjelu i prestanak statusa udruženja od javnog interesa, pomoć u finansiranju udruženja od javnog interesa uređuje Vlada uredbom.
Glava II
UDRUŽENjA
1. Osnivanje udruženja
Član 9
Udruženje mogu osnovati najmanje tri fizička ili pravna lica.
Udruženje nastaje donošenjem osnivačkog akta.
Nakon osnivanja, udruženje može steći svojstvo pravnog lica upisom u registar (načelo dobrovoljnog upisa).
Član 10
Osnivačka skupština udruženja donosi osnivački akt, statut udruženja i imenuje organe upravljanja.
Član 11
Osnivački akt udruženja sadrži:
- imena i prezimena i adrese, odnosno naziv i sedište osnivača;
- naziv, sedište i adresu udruženja;
- osnovne ciljeve osnivanja udruženja;
- ime i prezime lica koje je ovlašćeno da obavi poslove upisa u registar udruženja;
- potpise osnivača i jedinstveni matični broj građana, ukoliko su osnivači državljani Republike Srpske, odnosno Bosne i Hercegovine.
Član 12
Statut udruženja sadrži odredbe kojima se uređuju:
- naziv i sedište udruženja;
- ciljevi i delatnost udruženja;
- postupak prijema i isključenja članova;
- prava i obaveze članova udruženja;
- organi udruženja, način njihovog izbora i opoziva, ovlašćenja, kvorum i pravila glasanja, uključujući i specifična pitanja o kojima se odlučuje kvalifikovanom većinom, trajanje njihovog mandata, postupak za sazivanje skupštine;
- način podnošenja finansijskog izveštaja i izveštaja o radu;
- pravila koja se primenjuju za sticanje i raspolaganje sredstvima udruženja; organ ovlašćen za nadzor nad korišćenjem ovih sredstava;
- postupak za izmenu i dopunu statuta; ovlašćenje i način donošenja drugih opštih akata;
- oblik i sadržaj pečata udruženja;
- zastupanje;
- uslovi i postupak za spajanje, razdvajanje, transformaciju ili prestanak udruženja;
- postupak raspodele preostale imovine u slučaju prestanka rada udruženja.
Statut može sadržavati i druge odredbe koje nisu u suprotnosti sa ovim zakonom.
Član 13
U određenoj oblasti iz člana 2. ovog zakona može se utvrditi status udruženja od javnog interesa za jedno udruženje, uz primjenu kriterijuma iz člana 2. i prema osnovnom sadržaju programa rada.
Registrovano udruženje od javnog interesa može se pripojiti, razdvojiti ili transformisati samo u drugo udruženje od javnog interesa.
Udruženje se može pripojiti, razdvojiti ili transformisati u drugo udruženje ili fondaciju.
Udruženje može osnivati podružnice, kancelarije, klubove i druge organizaciono-pravne oblike, u saglasnosti sa statutom.
2. Članstvo
Član 14
Član udruženje može biti svako fizičko ili pravno lice koje dobrovoljno pristupi udruženju na način propisan statutom.
Maloletna lica mogu biti članovi udruženja i učestvovati kao članovi u radu udruženja na način propisan statutom.
Članstvo u udruženjima koja u okviru svoje djelatnosti vrše javna ovlašćenja dokazuje se članskom legitimacijom.
3. Organi udruženja
Član 15
Skupština je obavezni organ udruženja.
Ako statutom nije drugačije uređeno, skupštinu čine svi članovi udruženja, sa jednakim pravom glasa.
Statutom udruženja mogu se predvideti i drugi organi.
Ukoliko statutom nije predviđeno obrazovanje upravnog odbora ili drugog organa upravljanja, skupština će imenovati jedno ili više lica koje će zastupati udruženje u pravnom prometu.
Član 16
Skupština udruženja:
- donosi statut, njegove izmene i dopune i druge akte određene statutom;
- daje saglasnost na pravne radnje preduzete u ime udruženja pre njegovog upisa u registar;
- odlučuje o pripajanju, razdvajanju, transformaciji, prestanku i drugim statusnim promenama udruženja;
- bira i razrešava dužnosti članove upravnog odbora ili lice ovlašćeno za zastupanje;
- pregleda i potvrđuje finansijski izveštaj o radu pripremljen od strane upravnog odbora ili ovlašćenog lica;
- odlučuje o drugim pitanjima koja nisu u nadležnosti drugog organa.
Član 17
Upravni odbor ili lice ovlašćeno za zastupanje:
- priprema sednice skupštine;
- priprema i predlaže izmene statuta i drugih akata koje donosi skupština;
- sprovodi politiku, zaključke i druge odluke donesene od strane skupštine;
- upravlja imovinom udruženja;
- podnosi finansijski izveštaj i izveštaj o radu udruženja;
- vrši druge poslove određene statutom.
Glava III
FONDACIJE
1. Osnivanje fondacija
Član 18
Fondacija može biti osnovana od strane jednog ili više fizičkih ili pravnih lica (u daljem tekstu: osnivač).
Fondacija može biti osnovana ugovorom, testamentom ili drugim pravno valjanim aktom.
Ukoliko statutom nije drugačije uređeno, smatraće se da je fondacija osnovana na neodređeno vreme.
Osnivač ili lice ovlašćeno od strane osnivača donosi osnivački akt i statut fondacije.
Član 19
Osnivački akt fondacije sadrži:
- ime, prezime i adresu, odnosno naziv i sedište osnivača;
- naziv, sedište i adresu fondacije;
- osnovne ciljeve za koje je fondacija osnovana;
- novčana sredstva ili druge vidove imovine koju osnivač ulaže:
- ime lica koje je ovlašćeno za obavljanje poslova registracije fondacije;
- potpis osnivača i jedinstveni matični broj građana, ukoliko su osnivači državljani Republike Srpske, odnosno Bosne i Hercegovine.
Član 20
Statut fondacije sadrži odredbe kojima se uređuje:
- naziv i sedište fondacije;
- ciljevi i delatnost fondacije;
- organi fondacije; način njihovog izbora i opoziva; nadležnost, kvorum i pravila glasanja, uključujući specifična pitanja o kojima se odlučuje kvalifikovanom većinom;
- način po donošenja finansijskog izveštaja i izveštaja oradu;
- pravila korišćenja sredstava fondacije;
- moguće korisnike sredstava fondacije;
- postupak za izmenu i dopunu statuta;
- ovlašćenja i način donošenja drugih opštih akata;
- uslove i postupak pripajanja, podele ili prestanka fondacije;
- postupak raspodele preostale imovine fondacije u slučaju prestanka;
- zastupanje fondacije;
- oblik i sadržaj pečata fondacije.
Statut može sadržavati i druge odredbe koje nisu u suprotnosti sa zakonom.
Član 21
Fondacija se može pripojiti, razdvojiti ili transformisati u drugu fondaciju.
Fondacija može osnivati kancelarije, predstavništva i druge organizaciono-pravne oblike, u skladu sa statutom.
2. Organi fondacije
Član 22
Organ upravljanja fondacijom je upravni odbor.
Osnivač ili osoba ovlašćena od strane osnivača imenuje upravni odbor.
Statutom se mogu propisati i drugi organi fondacije.
Član 23
Upravni odbor:
- odgovara za ostvarivanje ciljeva fondacije utvrđenih statutom;
- daje saglasnost na pravne radnje preduzete u ime fondacije pre njenog upisa u registar;
- upravlja imovinom fondacije;
- vrši izmene i dopune statuta i drugih akata, ukoliko nije drugačije uređeno statutom;
- imenuje osobu ovlašćenu za zastupanje i predstavljanje fondacije;
- odlučuje o pripajanju, razdvajanju, transformaciji i prestanku rada fondacije:
- priprema finansijske i druge izveštaje i vrši druge poslove u skladu sa zakonom i statutom;
- vrši druge poslove u skladu sa zakonom i statutom.
Član 24
Upravni odbor čine najmanje tri člana. Član upravnog odbora može biti fizičko lice ili pravno lice preko zastupnika.
Članovi upravnog odbora ne mogu biti:
- lica zaposlena u fondaciji,
- članovi drugih organa fondacije,
- lica koja vrše nadzor nad radom fondacije.
Glava IV
REGISTRACIJA UDRUŽENjA I FONDACIJA
Član 25
Udruženje ili fondacija se upisuje u registar udruženja ili registar fondacije koga vodi osnovni sud u sedištu okružnog suda na čijem području udruženje ili fondacija ima svoje sedište.
Postupak za registraciju i prestanak rada udruženja i fondacija vodi se po odredbama vanparničnog postupka.
Registar je otvoren za javnost za vreme radnog vremena. Svako lice može lično ili putem pošte, zatražiti kopiju bilo kojeg upisa u registar ili bilo kojeg dokumenta iz spisa registrovane organizacije.
Izuzetno od odredbi prethodnog stava, ovlašćeni predstavnik udruženja ili fondacije može zahtevati od suda nadležnog za registraciju (u daljem tekstu: sud) da određeni podaci koji su upisani u registar ne budu dostupni javnosti, ukoliko bi se time mogao ugroziti lični integritet osnivača ili članova udruženja ili fondacije. O ovom zahtevu sud odlučuje posebnim rešenjem, koje se dostavlja Ministarstvu uprave i lokalne samouprave u roku od osam dana od dana njegove pravosnažnosti.
Član 26
Uz prijavu za upis u registar udruženja, odnosno fondacija, prilaže se:
- osnivački akt;
- statut udruženja ili fondacije;
- spisak članova organa upravljanja i imena lica ovlašćenih za zastupanje udruženja ili fondacije.
Član 27
Sud je dužan da u roku od 30 dana od dana podnošenja zahteva za upis donese rešenje o upisu u registar.
Ako sud ne donese rešenje u roku iz stava 1. ovog člana, smatraće se da je registracija izvršena prvog Narednog dana po isteku tog roka.
Sud je dužan izdati rešenje kojim konstatuje činjenicu iz prethodnog stava u daljem roku od osam dana.
Član 28
Rešenje o upisu u registar udruženja, odnosno fondacije, sadrži:
- datum upisa;
- registarski broj pod kojim je izvršen upis;
- naziv i sedište udruženja ili fondacije;
- ciljeve i delatnost udruženja ili fondacije;
- imena lica ovlašćenih za zastupanje i predstavljanje.
Član 29
Ako sud utvrdi da u statutu udruženja ili fondacije nisu ispunjeni uslovi iz člana 12., odnosno 20. Zakona, ili da uz zahtev za upis u registar nije priloženo sve što je predviđeno članom 26. Zakona, pozvaće podnosioca zahteva i odrediti rok za usklađivanje koji ne može biti kraći od 30 dana.
Ako podnosilac zahteva ne otkloni utvrđene nedostatke u predviđenom roku, sud će rešenjem odbaciti zahtev za upis u registar.
Ako sud utvrdi da su statutarni ciljevi i delatnost udruženja ili fondacije u suprotnosti sa odredbama člana 3. st. 2. i 3., člana 4. stav 1. Zakona, rešenjem će odbiti zahtev za upis u registar.
Član 30
Protiv rešenja o odbacivanju, odnosno Odbijanju zahteva za upis u registar osnivači mogu izjaviti žalbu nadležnom drugostepenom sudu u roku od 15 dana.
Član 31
Udruženja i fondacije dužni su sudu podneti prijavu o svakoj promeni činjenica koje se upisuju u registar, u roku od 30 dana od dana izvršene promene.
Član 32
Odluka o upisu u registar i o prestanku udruženja ili fondacije objavljuje se u "Službenom glasniku Republike Srpske".
Troškove objavljivanja snosi udruženje ili fondacija.
Član 33
Jedinstveni registar udruženja i fondacija vodi Ministarstvo uprave i lokalne samouprave Republike Srpske. Ministarstvo uprave i lokalne samouprave vodi i jedinstveni registar stranih i međunarodnih nevladinih organizacija koje su registrovale svoja predstavništva na teritoriji Republike Srpske.
Sud kod koga je izvršena registracija udruženja ili fondacije dužan je o tome obavestiti i organ koji vodi jedinstveni registar u roku od osam dana po izvršenoj registraciji, ili o izmenjenoj registraciji.
Ministarstvo je dužno u roku od 30 dana od dana prijema rješenja od suda o izvršenoj registraciji udruženja pismeno obavijestiti udruženje o upisu u registar iz stava 1. ovog člana.
Jedinstveni registar je otvoren za javnost za vreme radnog vremena. Svako lice može lično ili putem pošte, zatražiti kopiju bilo kojeg upisa u registar ili bilo kojeg dokumenta iz spisa predmeta registrovane organizacije, osim u slučaju utvrđenom u članu 25. stav 4. Zakona.
Glava V
UPIS U REGISTAR STRANE I MEĐUNARODNE NEVLADINE ORGANIZACIJE
Član 34
Odredbe Zakona o registraciji udruženja i fondacije primenjuju se na registraciju kancelarije, predstavništva ili drugog organizacionog oblika stranog ili međunarodnog udruženja ili fondacije, ili druge međunarodne nevladine organizacije, ukoliko samim zakonom nije drugačije propisano (u daljem tekstu: strana nevladina organizacija).
Uz zahtev za upis u registar, nadležnom sudu se prilaže:
- rešenje o upisu strane nevladine organizacije u registar u domicilnoj zemlji;
- odluka o otvaranju kancelarije, predstavništva ili drugog organizacionog oblika u Republici Srpskoj;
- ime i adresa lica ovlašćenog za zastupanje nevladine organizacije u Republici Srpskoj; kopija isprave o identitetu osobe ovlašćene za zastupanje;
- sedište i adresa kancelarije u Republici Srpskoj. Ako prema zakonu domicilne zemlje strane nevladine organizacije nije propisan upis udruženja u registar, umesto rešenja o registraciji, u domicilnoj zemlji, uz zahtev za upis se podnosi druga pismena isprava, overena od suda ili drugog nadležnog organa, kojom se dokazuje da organizacija ima status pravnog lica u domicilnoj zemlji.
Ukoliko rešenje o upisu u registar u domicilnoj zemlji ne sadrži podatke o statutarnim ciljevima i delatnosti udruženja, uz zahtev za upis u registar podnosi se i statut ili neki drugi unutrašnji akt iz kojeg su vidljivi ciljevi strane nevladine organizacije.
Glava VI
IMOVINA UDRUŽENjA I FONDACIJA
Član 35
Imovinu udruženja ili fondacija čine dobrovoljni prilozi i pokloni koji imaju novčanu vrednost, finansijska sredstva iz budžetskih dotacija i poreza, subvencije i ugovori sa fizičkim i pravnim licima, prihod od kamata, dividendi, dobiti od, kapitala, zakupnina, honorara i sličnih izvora pasivnog prihoda, prihod stečen putem ostvarivanja ciljeva i aktivnosti udruženja ili fondacije; članarina, kada je u pitanju udruženje, i ostali prihodi ostvareni zakonitim korišćenjem imovine i sredstava organizacije.
Udruženje i fondacija raspolaže svojom imovinom u skladu sa statutom i zakonom.
Član 36
Nadzor nad zakonitošću i namenskim korišćenjem i raspolaganjem sredstvima udruženja i fondacije vrši organ udruženja, odnosno fondacije, određen statutom i ovim zakonom, kao i nadležni republički organ.
Član 37
Udruženje i fondacija je dužna voditi poslovne knjige i sastavljati finansijske izveštaje u skladu sa zakonom.
Član 38
Organi udruženja i fondacije su dužni da upravljaju imovinom udruženja i fondacije sa pažnjom dobrog domaćina. Ukoliko udruženje ili fondacija obavlja privrednu delatnost u skladu sa odredbama ovog zakona, članovi upravnog odbora raspolažu imovinom koja se koristi za obavljanje privredne delatnosti s pažnjom dobrog privrednika.
Član organa udruženja ili fondacije ne može glasati u stvarima u kojima njegovi imovinski interesi, interesi njegovog bračnog druga ili srodnika do trećeg stepena, mogu biti u suprotnosti sa imovinskim interesima udruženja ili fondacije.
Pravni poslovi iz prethodnog stava zaključuju se po tržišnoj vrednosti, ili pod uslovima koji su najpovoljniji po udruženje ili fondaciju.
Glava VII
BRISANjE IZ REGISTRA
Član 39
Udruženje ili fondacija briše se iz registra na osnovu konačnog rešenja o prestanku rada udruženja, odnosno fondacije na osnovu pravosnažne presude o zabrani rada udruženja ili fondacije.
Član 40
Udruženje ili fondacija prestaje sa radom:
- ako nadležni organ udruženja, odnosno fondacije donese odluku o prestanku rada ili odluku o pripajanju, razdvajanju ili transformaciji udruženja, odnosno fondacije;
- ako su ispunjeni uslovi iz člana 6. poslednji stav ovog zakona, ili ako se utvrdi da je udruženje ili fondacija prestala delovati.
Smatra se da je udruženje ili fondacija prestala delovati:
- ako je proteklo dvostruko više vremena od vremena utvrđenog statutom za održavanje skupštine udruženja, odnosno upravnog odbora fondacije, a skupština, odnosno upravni odbor nije održan;
- ako se broj članova udruženja smanji ispod broja određenog ovim zakonom za osnivanje udruženja, a skupština udruženja u roku od tri meseca od dana nastupanja ove okolnosti ne donese odluku o prijemu novih članova.
Nezavisno od odredbi stava 2. alineja 2. udruženje neće prestati ako prijem novih članova nije moguć zbog objektivnih okolnosti koje su prouzrokovane prirodom statutarnih ciljeva i delatnosti udruženja.
Kada sud utvrdi činjenice iz stava 1. ovog člana, donosi rešenje o prestanku rada udruženja, odnosno fondacije.
Član 41
Udruženju, odnosno fondaciji zabraniće se rad:
- ako deluje suprotno odredbama člana 3. stav 2. ovog zakona;
- ako nakon izrečene prekršajne kazne saglasno članu 47. stav 1. tač. 1. i 4. ovog zakona nastavi da obavlja delatnost zbog koje je izrečena prekršajna kazna.
U slučajevima iz prethodnog stava, postupak sprovodi registarski sud shodnom primenom odredaba Zakona o krivičnom postupku.
Član 42
Preostala imovina udruženja ili fondacije koja se briše iz registra raspodeljuje se shodno odluci nadležnog organa udruženja ili fondacije, u skladu sa odredbama statuta.
Izuzetno od prethodnog stava, imovina udruženja ili fondacije koje je uživalo poreske, carinske i druge povlastice, ili koje je primilo budžetske dotacije od građana ili pravnih lica u ukupnom iznosu većem od 10.000 KM u prethodnoj ili tekućoj kalendarskoj godini, dodeljuje se drugom udruženju ili fondaciji registrovanom u Republici Srpskoj koja obavlja istu ili statutarnu delatnost, u skladu sa odredbama statuta.
Ukoliko nadležni organ udruženja ili fondacije ne donese odluku o raspodeli imovine do dana brisanja iz registra, sud će doneti odluku o raspodeli preostale imovine drugoj fondaciji ili udruženju, u skladu sa odredbama ovog člana.
Glava VIII
NADZOR NAD ZAKONITOŠĆU RADA UDRUŽENjA I FONDACIJA
Član 43
Nadzor nad zakonitošću rada udruženja i fondacija vrši nadležni organ uprave Republike Srpske u čije područje spada praćenje stanja u oblasti na koju se odnosi delatnost udruženja ili fondacije.
Član 44
U vršenju upravnog nadzora nad obavljanjem poverenih javnih ovlašćenja, organi koji vrše nadzor iz člana 43. ovog zakona, imaju pravo i dužnost naročito da:
- rešavaju po žalbi protiv donesenih upravnih akata u vršenju Poverenih javnih ovlašćenja;
- vrše druga prava koja po zakonu ima drugostepeni organ u upravnom postupku;
- daje stručna uputstva i objašnjenja za primenu zakona, drugih propisa i opštih akata koji se odnose na vršenje poverenih javnih ovlašćenja.
Član 45
Udruženje ili fondacija koja vrši javna ovlašćenja dužna je organu uprave koji vrši nadzor nad njihovim radom da najmanje jedanput godišnje podnese izveštaj o vršenju poverenih javnih ovlašćenja.
Član 46
Ako udruženje ili fondacija koja vrši javna ovlašćenja ne vrši poverene poslove saglasno svojim dužnostima, nadležni organ uprave koji vrši nadzor dužan je pismeno upozoriti organ upravljanja udruženja ili fondacije i predložiti mere za uklanjanje uočenih nedostataka, kao i preduzeti druge mere u okviru svojih prava i dužnosti.
Glava IX
KAZNENE ODREDBE
Član 47
Kaznom od 300 KM do 3.000 KM kazniće se zbog prekršaja udruženje ili fondacija koja:
1. obavlja delatnosti koje nisu saglasne ciljevima udruženja ili fondacije (član 3. stav 3., član 4. stav 1., čl. 11. i 21.);
2. u upravnom prometu ne upotrebljava naziv pod kojim je upisan u registar (član 6. stav 2.);
3. sudu ne prijavi promene podataka koji se upisuju u registar u roku od 30 dana od dana nastupanja ove promene (član 31.);
4. ako ne upotrebi višak prihoda nad rashodima ostvarenog obavljanjem privredne delatnosti na način predviđen zakonom i statutom (član 4. stav 2.).
Kaznom od 100 KM do 1.000 KM za prekršaje iz prethodnog stava ovog člana kazniće se odgovorno lice udruženja ili fondacije.
Glava X
PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Član 48
Udruženja ili fondacije koje su registrovane pre stupanja na snagu ovog zakona imaju obavezu uskladiti svoja unutrašnja akta sa odredbama ovog zakona u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Prilikom usklađivanja akta iz prethodnog stava, udruženja i fondacije se oslobađaju od obaveze plaćanja sudske takse.
Član 49
Postupci za registraciju u kojima do dana stupanja na snagu ovog zakona nije doneseno prvostepeno rešenje dovršiće se u skladu sa odredbama ovog zakona.
Član 50
Ministar uprave i lokalne samouprave doneće pravilnik za vođenje registarskih knjiga udruženja i fondacija, s pratećim obrascima, u roku od dva meseca od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Član 51
Odredbe ovog zakona primenjuju se na udruženja i fondacije koje se upisuju u registar udruženja i registar fondacija.
Odredbe ovog zakona se shodno primenjuju na saveze i druge oblike povezivanja udruženja i fondacija.
Odredbe ovog zakona primenjuju se i Na udruženja i fondacije čiji je pravni status uređen posebnim zakonom, osim ukoliko bi to bilo u suprotnosti sa odredbama posebnog zakona.
Član 52
Danom stupanja na snagu Ovog zakona prestaje da važi Zakon o udruženjima građana ("Službeni list SR BiH", br. 5/90 i 21/90) i Zakona o zadužbinama, fondacijama i fondovima ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 14/94).
Član 53
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srpske".
Samostalni članovi Zakona o izmjenama i dopunama
Zakona o udruženjima i fondacijama Republike Srpske
("Sl. glasnik RS", br. 42/2005)
Član 6
Udruženje ili fondacija koji su registrovani prije stupanja na snagu ovog zakona imaju obavezu uskladiti registraciju i način rada s odredbama ovog zakona.
Član 7
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srpske".